Wędzone śledzie w grach wideo

Red Herring jest popularnym określeniem na wykorzystywany w literaturze i filmie chwyt narracyjny służący do zmylenia odbiorcy i odwrócenia jego uwagi od głównego wątku, by ten nie połapał się zbyt szybko w prezentowanej mu intrydze. Poszukajmy więc śledzi w grach!

Uwaga! Tekst zawiera spoilery fabularne gier Heavy Rain oraz  Splinter Cell: Chaos Theory.

Ale o co chodzi?!

Red Herring w dosłownym tłumaczeniu oznacza w całości uwędzonego śledzia.  Ryba poddana temu procesowi i zanurzona na jakiś czas w solance przybiera ostatecznie czerwono-brunatną bartwę, bardzo silną woń i wyjątkową trwałość- zabiegi te są w istocie połączeniem dwóch znanych od wieków metod konserwacji żywności. W jaki więc sposób uwędzona i posolona ryba stała się synonimem zmyłki narracyjnej?

Wyjaśnienia tej zagadki można się doszukiwać w jednej z prac Williama Cobbeta, brytyjskiego dziennikarza z przełomu XVIII i XIX wieku, który opisał historię o tym, jak to sam będąc dzieckiem wykorzystywał wędzonego śledzia by odwrócić uwagę gończych psów od zwierzyny, której śladem podążały. Historia była sprytną metaforą służącą potępieniu ówczesnej prasy, która dając się zwieść fałszywym informacjom o klęsce Napoleona, odwróciła swą uwagę od ważnych spraw krajowych. Przywoływana później jeszcze kilkukrotnie metafora na dobre zadomowiła się w świadomości odbiorców i chociaż historia przywołana przez Cobbeta prawdopodobnie nie była nawet prawdziwa, zdążyła zostać znaną, obiegową plotką o  odwracaniu wędzonymi śledziami uwagi psów myśliwskich by ułatwić tresurę, lub obniżyć ich chęć do rozszarpywania cennego futra, gdy zwierzę było już martwe. Jakkolwiek by nie było, mamy już pojęcie o tym co łączy fałszywy trop z brunatnym truchłem.

Fałszywe ślady doskonale spełniają swoją rolę w opowieściach detektywistycznych, której niesztampowym przykładem jest Heavy Rain. Mechanizm Red Herring w grze wykorzystany jest wyjątkowo często, zmuszając nas do rewizji naszych sądów względem grywalnych postaci przynajmniej kilkukrotnie. Jedną z największych fałszywych poszlak było niespodziewane pojawianie się w dłoniach głównego bohatera figurki orgiami, która mogła identyfikować go jako zabójcę. Cała trudność przy wykorzystaniu zmyłek fabularnych polega na takiej jej budowie, by nie uciekać się do oszukiwania gracza i chociaż nie możemy mówić tutaj o klasycznym oszustwie, trochę szkoda że nie dostaliśmy satysfakcjonującego wyjaśnienia blackoutów Ethana.

Fałszywym tropem nie musi być wcale scena, którą świadomie klasyfikujemy jako podejrzaną. Świetnym momentem był ten, w którym Shelby przy pomocy gracza miał za zadanie nakarmić płaczącego niemowlaka, robiąc to wyjątkowo niezdarnie, ale z wielką czułością. Ojcowskie instynkty i empatyczne zachowanie wyjątkowo sprawnie odsuwało od niego oskarżenia czające się w podświadomości gracza. Manipulacja przekazami podprogowymi pozwoliła na wykreowanie w głowach odbiorców fałszywych wniosków.

Śledź z origami, hmmm

Wiele innych gier próbuje mniej lub bardziej odważnie bawić się wspomnianym chwytem. W Splinter Cell: Chaos Theory twórcy puszczają do świadomego odbiorcy oczko- nazwa jednej z organizacji przestępczych- „Red Nishin” oznacza po częściowym tłumaczeniu z japońskiego właśnie „Red Herring”, o czym Fisher dowiaduje się podczas jednego z przesłuchań. Wówczas funkcja organizacji jako przykrywki dla I-SDF staje się jasna. Prawdziwą kopalnią wędzonych śledzi jest podobno Persona 4, w którą sam nie miałem jeszcze przyjemności. Motyw pojawia się także Broken Sword. W jednej części gry, postać działająca na własną rękę przeciw naszym antagonistom jawi się nam przez większą część gry jako główny przeciwnik. Wyjątkowo niejasne były też motywy Człowieka Iluzji z serii Mass Effect, w której to postać ta bardzo sprawnie pozwoliła oscylować myślom gracza pomiędzy kilkoma majaczącymi na horyzoncie zagrożeniami. Przykłady można mnożyć.

Pomyślcie- z pewnością znacie więcej przykładów zastosowania w grach Red Herring!